مبلمان شهری شاید به عنوان رسانه دارای اثرگذاری غیرمستقیم تری نسبت به رسانه های دیگر نظیر سینما و تلویزیون باشد، ولی تاثیر آن ماندگارتر و گاهی عمیق تر است. اگر بپذیریم که شهر صرفا مکانی فیزیکی نیست که بر اساس الگوی توسعه سرمایه محور بنا شده باشد، بلکه مکانی است که فرهنگ سازی میکند و […]
مبلمان شهری شاید به عنوان رسانه دارای اثرگذاری غیرمستقیم تری نسبت به رسانه های دیگر نظیر سینما و تلویزیون باشد، ولی تاثیر آن ماندگارتر و گاهی عمیق تر است. اگر بپذیریم که شهر صرفا مکانی فیزیکی نیست که بر اساس الگوی توسعه سرمایه محور بنا شده باشد، بلکه مکانی است که فرهنگ سازی میکند و ارزشها را در جامعه نهادینه میکند. در آن صورت نقش مبلمان شهری بسیار عمیق تر و حساب شده تر خواهد بود. از آن زاویه مبلمان رسانهای است که به واسطه خود ارزش، فرهنگ و منش هایی را منتقل میکند. بسیار شده است که از احساس سخن میگوییم، ولی نشده است که ماهیت احساس و لزوم طراحی معطوف به احساس یا به عبارت اصطلاحی احساس گرا را درک کنیم و مورد بررسی قرار دهیم. در این نوشتار ابتدا مفهوم شیء را مرور کرده، سپس به تعریف اتمسفر زندگی شهری پرداخته و درنهایت مروری بر واژه احساس و نقش مبلمان در ارتقای درک حسی شهروندان خواهیم داشت.
🔹 در مورد تعریف شیء، در گویش ژرمانی، ریشه واژه شیء،Thing به واژه آلمانی باستان Dengen برمیگردد، یعنی آنچه انسانها را کنار هم جمع میکند و روابط اجتماعی را شکل میدهد، چیزی نظیر واژه فارسی هم آورد. بهترین مثال برای عینیت دادن به آن واژه تریبون است؛ تریبونی که نماد مردم سالاری و گردهم آوردن مردم است. به واسطه تریبون کسی سخن میگوید و دیگرانی دور او جمع میشوند و میشنوند. از این زاویه است که مبلمان شهری به ذات خود به آن عناصری گفته میشود که روابط اجتماعی و ارزشهای انسانی، شهروندی، اخلاقی، فرهنگی و معنوی – دینی را به جامعه هدف منتقل کند.
🔹 نکته بعدی که در این میان باید به آن اهمیت داد، نقش مبلمان شهری در سکونت پذیر کردن فضاست؛ مسکن جایی است که در آن سکینه یا آرامش فرود می آید، منزل، محل نزول فر زندگی و فرزند است. تجربه سکناپذیری صرفا تجربه ای مادی نیست، بلکه تجربهای انسانی، معنوی، شاعرانه و انسانی است. مبلمان شهری و سایر عناصر شهری میکوشند فضای شاعرانه تری به زندگی شهری بدهند. از این زاویه است که واژه اتمسفر یا اثیر در برابر واژه فضای فیزیکی معنا می یابد. اتمسفر به آن فضایی گفته میشود که برای انسان قابل درک و معناست؛ فضایی که میتوان در آن تنفس کرد، دوست داشت، خاطره داشت و زندگی کرد.
🔹 از این زاویه مبلمان ایجادکننده اتمسفر یا اثیر زندگی شهری است.
🔹 درنهایت واژه احساس اهمیت مییابد. از نگاه پدیدارشناسانه، احساس واکنش انسانی نسبت به ارزشها است: واکنشی که عمق دارد، جهت دارد، معنا میبخشد و ارزشها را به همراه دارد. این واکنش خلق آموزش را به همراه دارد، یعنی فرهیختگی و فرهنگ پذیری را با خود به همراه می آورد. از این زاویه مبلمان شهری معلم خاموش حیات شهری است.
