به گزارش پایگاه خبری آرمانشهر خبر، انتظار می‌رود با گسترش آگاهی جمعی در مورد خطرات زیست‌محیطی و بهداشتی برخی از مصالح ساختمانی پرکاربرد، استفاده از آنها در آینده‌ای نزدیک محدود و حتی ممنوع شود، مصالحی که در حال حاضر به نظر می‌رسد برخی از آنها بدون جایگزین باشند. شهریار تبریز/رضا عالش‌زاده: به عنوان مثال، ده‌ها […]
به گزارش پایگاه خبری آرمانشهر خبر،
انتظار می‌رود با گسترش آگاهی جمعی در مورد خطرات زیست‌محیطی و بهداشتی برخی از مصالح ساختمانی پرکاربرد، استفاده از آنها در آینده‌ای نزدیک محدود و حتی ممنوع شود، مصالحی که در حال حاضر به نظر می‌رسد برخی از آنها بدون جایگزین باشند.
شهریار تبریز/رضا عالش‌زاده: به عنوان مثال، ده‌ها کشور در سراسر جهان استفاده از آزبست را در بخش ساختمان‌سازی ممنوع کرده‌اند. آزبست یک الیاف طبیعی فراوان با استخراج ارزان است که در ساخت مخازن آب، عایق‌ها، پارتیشن‌ها، کاشی‌ها و عناصر تزئینی استفاده می‌شود. از خواص آن می توان به انعطاف‌پذیری زیاد و مقاومت شیمیایی، حرارتی و الکتریکی بالای آن اشاره کرد که آن را به یک ماده به ظاهر ایده‌آل تبدیل می‌کند. با این حال، شواهد علمی می گویندکه قرار گرفتن انسان در معرض آزبست، او را با چندین نوع سرطان و مشکلات تنفسی مرتبط می‌کند. همین یک مورد آزبست نشان می‌دهد که چگونه برخی از مصالح ساختمانی می توانند به خاطر تأثیرات منفی آنها به خاطره‌ای دور تبدیل شوند. علاوه بر اثرات آنها بر سلامتی، استفاده از موادی با مصرف انرژی بالا یا ساخته شده از مواد خام کمیاب در حال حاضر هر روز محدودتر می‌شود، زیرا کارشناسان خواستار کاهش استفاده از آنها یا “سبزتر کردن” روش های ساخت آنها هستند. نوشته زیر به بررسی برخی از این مواد و خطرات آنها می پردازد.
محدودیت استفاده به دلیل خطرات بهداشتی
علاوه بر آزبست بدنام و ذکر شده قبلی، مواد دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند باعث مسمومیت و بیماری شوند و برخی از کشورها قبلاً قوانین سخت‌گیرانه در مورد استفاده از آنها ایجاد کرده‌اند:
– رنگهای بر پایه سرب: سرب عنصری است که به رنگ برای تسریع خشک شدن، افزایش دوام و مقاومت آن در برابر رطوبت و خوردگی اضافه می شود. اگرچه در برخی کشورها استفاده از آن مجاز است، اما می تواند باعث آسیب شدید به سیستم عصبی و کلیه‌ها و همچنین تاخیر در رشد کودکان شود.
– فرمالدئید: گازی بی‌رنگ با بوی قوی، مشخص و بسیار قابل اشتعال که در رزین‌های ام دی اف و تخته خرده چوب و همچنین در بسیاری از صنایع دیگر وجود دارد. فرمالدئید می تواند باعث تحریک پوست، چشم، بینی و گلو شود و سطوح بالای قرار گرفتن در معرض آن می تواند باعث ایجاد برخی از انواع سرطان شود.
: PVC- به طور گسترده در لوله های آب استفاده می‌شود و می‌تواند مواد شیمیایی بسیار سمی را هنگام سوختن آزاد کند.
– مواد عایق سنتی: برای مثال فایبرگلاس و پشم معدنی می‌توانند خطراتی برای سلامتی داشته باشند، مانند تحریک پوست و سیستم تنفسی و حتی آلودگی هوای داخل ساختمان توسط فرمالدئید و فنل. علاوه بر این، مطالعاتی وجود دارد که استنشاق فایبرگلاس فرد را با افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه روبرو می‌کند.
محدودیت استفاده به دلیل خطرات زیست محیطی
– چسب‌ها و درزگیرهای شیمیایی: چسب‌ها و درزگیرهایی که منشا شیمیایی دارند علاوه بر تأثیرات منفی بر کیفیت هوای داخل ساختمان و سلامت انسان، می‌توانند اثرات زیست‌محیطی مهمی مانند انتشار آلاینده‌های هوا و حتی آلودگی آب در طول فرآیند تولید خود داشته باشند. از آنجا که آنها به طور کلی مبتنی بر نفت هستند، استفاده فراوان از آنها می تواند به کاهش منابع طبیعی و تخریب محیط زیست نیز منجر شوند.
– توفال آسفالتی: توفال آسفالتی مبتنی بر نفت به دلیل هزینه کم و عملکرد مناسب به طور گسترده در مناطق خاصی استفاده می شود. با این حال، آنها علاوه بر تشکیل جزایر شهری به دلیل جذب بالای انرژی خورشیدی، چندین اثر منفی زیست محیطی، مانند آنچه در بالا ذکر شد، دارند.
– پلاستیک‌های تقویت شده با فایبرگلاس: در کاشی‌های سقف، پانل‌های تزئینی، سیستم‌های عایق حرارتی و الکتریکی استفاده می شود، تولید این مواد شامل استفاده از مواد شیمیایی بسیاری است که بخار و گرد و غبار بسیار سمی را آزاد می کند. آنها همچنین برای تولید به انرژی زیادی نیاز دارند (که به انتشار گازهای گلخانه ای و تغییرات آب و هوایی منجر می‌شوند) و زیست تخریب‌پذیر نیستند.
– فلزات غیر قابل بازیافت: تولید فولاد انرژی‌بر است و به میزان قابل توجهی در انتشار گازهای گلخانه ای و تغییرات آب و هوایی نقش بازی می‌کند. در حالی که فولاد در حال حاضر به طور گسترده بازیافت می‌شود، برخی از فلزات مانند فولاد حاوی سطوح بالایی از عناصر آلیاژی مانند کروم، نیکل و مولیبدن وجود دارند که بازیافت آنها دشوار است. علاوه بر این، هنگامی که فولاد به مواد دیگری مانند چسب، رنگ، یا پوشش مواد دیگر آلوده شود، فرآیند بازیافت آن دشوارتر و حتی گاهی غیرممکن می‌شود. بنابراین توجه به طبقه‌بندی و مقصد صحیح فولاد مورد بازیافت و همچنین پرهیز از استفاده از عناصری که می توانند فرآیند را دشوارتر و پرهزینه‌تر کنند، ضروری است.
– بتن: قبلاً در مورد اثرات زیست محیطی (هزینه‌های انرژی، انتشار گاز، مصرف بالای آب و مواد خام و غیره) تولید بتن و مشکلات آن در بازیافت و مهمتر از همه، چگونگی وابستگی شدید انسان به این مصالح ساختمانی صحبت شده است. اگرچه تصور جهان کاملاً بدون بتن تقریباً غیرممکن است، اما به احتمال بسیار زیاد باید به روش‌هایی فکر کنیم که تولید بتن را پایدارتر می‌کنند. این کار ممکن است مستلزم دوام بیشتر آن یا تغییر برخی از اجزای آن برای بهبود ردپای اکولوژیکی آن باشد.
اگرچه صنعت ساخت‌وساز تأثیر بسیار بالایی بر محیط‌زیست و حتی سلامت مردم دارد، معماران و مهندسان نقش مهمی در یافتن مصالح سازگارتر از نظر زیست‌محیطی و ایمن‌تر برای ساکنان ایفا می‌کنند. علاوه بر این، طراحان می‌توانند از روش‌ها و مواد پایدارتر حمایت کنند و جامعه را به طور کلی در مورد خطرات مصالح ساخت و ساز خطرناک و مزایای مواد طبیعی یا کم‌تأثیر برای محیط زیست و سلامت افراد آموزش دهند.
